Bài ca phú quý hay Khúc hát giàu sang
* Trịnh Ngao ( 865 - 939) Thời vãn Đường (cuối đời Đường)
Phú Quý Khúc
Nguyên tác: Trịnh Ngao
富貴曲
鄭遨
美人梳洗時
滿頭間珠翠
豈知兩片雲
戴卻數鄉稅
Phú Quý Khúc
Trịnh Ngao
Mỹ nhân sơ tẩy thì
Mãn đầu gian châu thúy
Khởi tri lưỡng phiến vân
Đới khước sổ hương thuế
--Dịch nghĩa:--
Bài Ca Phú Quý
Người đẹp tắm rửa và chải đầu xong,
trên đầu trang sức toàn là trân châu, thúy ngọc.
Há chẳng biết đồ cài trên hai bên mái tóc mây,
là tiền đóng thuế của nhiều làng.
--Bản dịch của Nguyễn Minh--
Người sang đẹp sau khi tắm gội
Mang trên đầu ngọc bội trân châu
Há không hay biết do đâu
Nhiều làng đóng thuế âu sầu đắng cay
--Bản dịch của Nguyễn phước Hậu--
Người đẹp tắm chải xong
đầy đầu trân châu ngọc.
Chẳng biết đồ cài tóc,
của làng đóng thuế công.
--Bản dịch của Nguyễn Hà:
Người đẹp khi chải tóc
Đầy đầu biếc châu ngọc
Có hay hai bím kia
Đeo thuế mấy làng quê ?
Nguyên tác: Trịnh Ngao
富貴曲
鄭遨
美人梳洗時
滿頭間珠翠
豈知兩片雲
戴卻數鄉稅
Phú Quý Khúc
Trịnh Ngao
Mỹ nhân sơ tẩy thì
Mãn đầu gian châu thúy
Khởi tri lưỡng phiến vân
Đới khước sổ hương thuế
--Dịch nghĩa:--
Bài Ca Phú Quý
Người đẹp tắm rửa và chải đầu xong,
trên đầu trang sức toàn là trân châu, thúy ngọc.
Há chẳng biết đồ cài trên hai bên mái tóc mây,
là tiền đóng thuế của nhiều làng.
--Bản dịch của Nguyễn Minh--
Người sang đẹp sau khi tắm gội
Mang trên đầu ngọc bội trân châu
Há không hay biết do đâu
Nhiều làng đóng thuế âu sầu đắng cay
--Bản dịch của Nguyễn phước Hậu--
Người đẹp tắm chải xong
đầy đầu trân châu ngọc.
Chẳng biết đồ cài tóc,
của làng đóng thuế công.
--Bản dịch của Nguyễn Hà:
Người đẹp khi chải tóc
Đầy đầu biếc châu ngọc
Có hay hai bím kia
Đeo thuế mấy làng quê ?
Người đẹp (ảnh trên mạng)
Dân nghèo (ảnh trên mạng)
Bác thay mái nhà như thay áo! Mái nhà mới, đón người đẹp có khác! Tuyệt vời!
Trả lờiXóaMái nhà mới: mùa thu, nhưng mới chớm thu trời vẫn sáng đẹp, trong xanh. Núi lửa nhưng tắt đã lâu, thanh bình. Bài thơ cổ Đường thi, ngũ ngôn tứ tuyệt, thật ngắn. Người đẹp, vâng, người đẹp, sang giàu, nhưng xã hội còn tồn tại bao nhiêu người nghèo khó! Người đẹp có nghĩ đến chăng? Cảm ơn vu song thu đã ghé thăm sớm.
XóaGần đây trên Blog của Cụ có đăng tải mấy bài thơ Đường; tôi có đọc tất cả. Thấy hay mà không biết bình thế nào, vì cái khoàn thơ Đường về "luật lệ" thì tôi vào loại "mù tịt" Cụ ạ. Riêng bài thơ này đề cập đến "người đẹp"; nhưng theo tôi nếu thay vì nói với "người đep", "nói" với các Quan ngày nay thì cũng rất hay và rất hợp nữa. Các Quan xài thuế và vơ vét của Dân mới ghê gớm, chứ người đẹp ăn thua gì.
Trả lờiXóaThơ thì không thay đổi được; nhưng nếu có thể ảnh minh họạ Cụ cho hình ảnh tượng trưng "ông Quan ngày nay" ngộ ngộ một tý thì đọc bài thơ Đường ở trên lại thấy... vui vui.
Chúc Cụ mạnh khoẻ và nhiều niềm vui.
Mùa hè, ngoài những ngày đi biển nghỉ ngơi, còn lại ở TP luôn oi nồng nóng bức. Vậy nên thi thoảng "thoát" ra khỏi TP bằng "thơ" ,thơ xưa và nay; thêm nữa sắp sang thu, tứ thơ mùa thu đã xuất hiện. Gió thu về (thu phong dẫn), gió (phong), hỏi gió (Tản Đà) như thể ta đang đứng trước gió bên sông sóng vỗ ... Cũng lạ hai nhà thơ ở 2 nước khác nhau, thời gian khác nhau: Lý Kiêu (644-713) đời Đường(sơ Đường),TQ; còn Tản Đà(1888-1939), VN thơ về gió các tứ thơ sao mà giống nhau thế: sóng vỗ, cây rung, sảng khoái ... Còn bài ca phú quý thực chất là lời than bọn vua quan sang giàu sống bóc lột thuế sưu làm cho người dân cùng khổ, bản thân tác giả bất mãn với bọn quyền quý tầng lớp trên. Theo ý cụ tôi bổ sung thêm một hình ảnh minh hoạ.
XóaCảm ơn Cụ đã bổ sung một biếm họạ rất ý nghĩa.
XóaNgười đẹp tắm chải rồi điểm trang,
Trả lờiXóaThúy ngọc, trân châu cùng bạc vàng,
Biết chăng những đồ trang sức ấy
Đều là sưu thuế của muôn làng.
Người đẹp (*) trang điểm ngọc vàng
XóaLà sưu là thuế bao làng đóng lên !
Kẻ giàu lo đếm bạc tiền
Người nghèo bao nỗi ưu phiền đắng cay !
(*) Ví von thay cho vua quan quyền quý sống nhung lụa trên mồ hôi nước mắt của dân nghèo.