THƯƠNG
TIẾC BẠN CHU THỊ AN
Chúng tôi,
tôi và M.Hòa thường thân mật hay gọi tắt bạn Chu An.
Bạn đã mất ngày 04- 10- 2020 tại BV Hữu
Nghị Hà Nội, thọ 80 tuổi.
Nơi an nghỉ cuối cùng của Cụ Chu Thị An là Nghĩa Trang Công Viên Thiên Đức, Phù
Ninh, Phú Thọ. Bạn đã ở tuổi thượng thọ 80 và đã có các chắt nội.
Thời còn làm việc; chúng tôi thời đó đều người
của cơ quan nhà nước, gọi là cán bộ viên chức, ngày ngày đi làm hưởng lương,
nhiều khi cũng còn gọi là đi công tác. Những năm tháng đó gần như không biết
nhau ai ở đâu, làm gì … Mãi đến khi đã nghỉ hưu (đều trên 25 năm, xấp xỉ 30
năm) mới lại biết được nhau, gặp gỡ, thăm nom, đến nhà, chia sẻ …
Hơn hai chục năm qua, nhiều lần chúng
tôi và bạn An có các ngày đến với nhau hoặc gặp mặt chung, hoặc 2 chúng tôi đến
nhà bạn; bởi chúng tôi (Tôi & M.Hòa) tuy chẳng khỏe hay có sức vóc gì nhưng
so với Chu An thì chúng tôi là mạnh giỏi, bởi Chu An dường như không đủ sức dám
đi đâu nhất là những năm sau này.
Bạn Chu An là con gái của cố Đại Tướng
Chu Huy Mân, Đại Tướng từng là UV Bộ Chính Trị, là PCT Hội Đồng Nhà Nước
(1981-1986, như ngày nay là PCT Nước)
*
Tính tình hết sức chân thành với bạn
bè, sức vóc gầy yếu, ngoài công việc của cơ quan thì các việc khác trong đời sống
bạn rất “ngố” chẳng biết bắt tay xoay xở làm sao. Khoảng 20 năm trước, khi bạn còn
ở Giảng Võ, khu tập thể cũ, chúng tôi đến nhà. Các căn hộ Tập thể thời đó đâu
đã có được như ngày nay. Điện và nước luôn có vấn đề. Nhiều khi phải “kéo điện”
để có thể cắm quạt, đun nước v.v… Nhà có ổ điện nhưng Chu An chả biết cắm nối
làm sao, chúng tôi cười ngất và An cũng hiền lành tươi rói đứng nhìn chúng tôi
làm. Hay cũng tại nơi đây một lần khác vào lúc xem Tivi- bạn An thường xuyên
quan tâm tin tức thời sự; TV bị nhiễu. TV hồi đó còn phải dùng ăng- ten cắm lên
cột cao, và luôn có xoay hướng cho bắt nét, mà nhà Chu An lại ở tầng 1 thấp … hễ
con trai đi vắng (hồi đó cháu Hải, con út còn đi học) thì mẹ An ở nhà chẳng biết
làm sao ! Thế đấy !
Có lần, thăm
bạn An nằm viện, BV tại Thị Xã Hà Đông; khi đó Hà Đông là thuộc tỉnh Hà Tây cũ
chưa phải là Hà Nội bây giờ. Tôi & M.Hòa thăm bạn. Cuối buổi ra về An cứ bảo
với Hòa “Tao chẳng sống được lâu nữa đâu, tao sắp chết” thế thôi, chứ từ đó đến
nay cũng vài chục năm qua rồi. Và mỗi khi trò chuyện với chúng tôi, gần đây là
qua điện thoại, đầu tiên Chu An thường hỏi tôi “Anh có khỏe không?”, tôi trả lời
“vẫn bình thường” vậy là An nói ngay “ THẾ THÌ TỐT”. Bây giờ Chu An đã ở nơi
tiên cảnh nhưng dường như đôi khi tôi vẫn thoáng nghe đâu đây lời nói của Chu
An, với tôi và với M.Hòa “ Thế thì tốt”.
Năm 2006, dịp
hè, chúng tôi sang Nga- Matxcơva đến cùng gia đình con trai chúng tôi; có đến thăm gặp gia đình con trai Chu An ở Nga (cháu
Nam, con trưởng). Một cuộc thăm nom con cháu tại Nga- Matxcơva, năm đó An ở VN
không sang lại. Ngày đó Chu An chỉ mới làm bà, cháu bà còn học Tiểu học ở
Matxcơva. Năm nay 2020 bạn vĩnh viễn ra đi, Cụ Chu Thị An đã có chắt nội.
*
Cuộc sống luôn có các đổi thay. Bạn An
ở Hà Nội đã đổi chỗ ở mấy nơi (ấy là từ vài chục năm gần đây mà tôi biết rõ, và
là các nơi mà chúng tôi đều đã có đến với Chu An). Sau TT Giảng Võ và mấy năm ở
Nga với gia đình con trai lớn, Chu An về ở chung cư Ciputra - Khu đô thị Nam
Thăng Long, Xuân Đỉnh, Bắc Từ Liêm, Hà Nội. Bạn đã kém nghe, rất ít đi đâu. Mấy
lần chúng tôi đến chơi, có lần An phàn nàn muốn xem báo, mua báo (báo giấy) mà
không biết làm sao. Chúng tôi bảo đến các quầy bán lẻ, hoặc đến bưu điện đặt;
An không dám đi ! Hay vài năm gần đây TV kênh Nga (số 1- trắng nghiêng) không
còn phát trên analog nữa; An cũng hỏi. Tôi bảo nhà bạn có đầu thu dò tìm bắt được,
bởi bạn thích xem lại các buổi có chương trình Nga, các con của Chu An ghi kênh
cho. Khốn nỗi dùng đầu thu phải dùng 2 điều khiển (remote) mà An vừa nghe kém lại
dễ lẫn, khổ thân chẳng mấy khi xem được kênh 1 Nga !
Vài chục năm qua, chúng tôi cũng đổi
chỗ ở 3; 4 nơi. Trước năm 2000 ở Quận Hai Bà Trưng, đón Tết chuyển giao thiên
niên kỷ, thế kỷ 20 (năm 1999) sang thiên niên kỷ, thế kỷ 21 (từ năm 2000) tại
Q. Hai Bà. Ít năm sau về Q. Đống Đa; và bây giờ đang ở Q. Thanh Xuân.
*
Năm nay, thế giới gặp đại dịch Covid
19. Từ đầu năm VN đã kiên trì và quyết liệt chống dịch, đợt I thắng lợi; nhưng
thế giới vẫn nhiều nước còn dịch nặng nề; và nhiều tổn thất khác vì dịch. Ta vẫn
còn phòng chống đợt II. Đi lại, tụ họp hạn chế, giảm thiểu. Chúng tôi dầu vậy
cũng có vài lần thăm bạn Chu An, Bạn gầy yếu hẳn chỉ còn 30 ký. Đi lại trong
nhà cũng liêu xiêu! Tháng trước, gần trung thu chúng tôi có các việc gia đình.
Không thầy đến, bạn có gọi hỏi. Tôi mừng vì thấy bạn An gọi zalo, nói chuyện được
nhiều hơn. Chưa kịp đến thăm lần nữa, bạn đã ra đi ! Đã đành quy luật, nào biết
ai trước ai sau ? Nhưng bất luận thế nào, người còn ở lại xót thương người đã
ra đi.
Xin thắp nén hương tiễn bạn an nghỉ
thanh thản vô tư ở cõi vĩnh hằng, nơi Tiên Cảnh.
HaNoi, 10h 30 AM, 10 Oct- 2020
Tại nhà M.Hòa, TT Phụ Nữ TW, 39 Pháo Đài Làng, 2012.
Tại nhà Chu An, Giảng Võ, 1999.
Nhà Chu An, Giảng Võ, 1999.
Bên hồ Ngọc Khánh, HN, 1999. Thứ 2 bên trái, hàng trước: Chu An;
hàng sau: Bá Phiến.
